بنیاد نه‌مران با جمع‌آوری، مستندسازی و ثبت موارد نقض حقوق بشر می‌کوشد تا در نهایت با استناد به شواهد و مدارک مستدل توسط تیمی متشکل از حقوق‌دان‌ها و وکلای بین‌المللی، علیه جنایت‌های حکومت جمهوری اسلامی در مراجع قضایی بین‌المللی و دادگاه‌های حقوق بشر اقدام به طرح دعاوی کند.
بیش از چهار دهه از انقلاب ایران و آغاز به کار حکومت جمهوری اسلامی می‌گذرد. به درازای همین تاریخ، از اولین ماه‌های استقرار جمهوری اسلامی، سرکوب و اعدام مخالفان سیاسی در کردستان با شدت هرچه تمام‌تر آغاز شد که تا هم‌اکنون ادامه دارد.
اخیرا پروژه‌ای به نام «نه‌مران» (زنده‌یادان)، با هدف مستند کردن نقض حقوق بشر و جمع‌آوری اسناد و شواهد اعدام شدگان در کردستان ایران در راستای تحقیق دادخواهی توسط جمعی از خانواده‌های اعدام‌شدگان، روزنامه‌نگاران و فعالان حقوق بشر کُرد راه‌اندازی شده است.
زمانه برای آشنایی بیشتر با پروژه نه‌مران، با دیاکو مرادی، روزنامه‌نگار، فعال حقوق بشر و از اعضای بنیانگذار این پروژه گفت‌وگو کرده است.
به گفته دیاکو مرادی جمهوری اسلامی در موارد متعددی سعی داشته اطلاعات و حتی هویت قربانیان را از بین ببرد و از این رو ثبت وقایع و نقض حقوق بشر بسیار حائز اهمیت است و روشن شدن حقیقت قدمی در راه آگاهی‌رسانی و بلند کردن صدای دادخواهی مردم است.
مرادی به زمانه می‌گوید مستندسازی با آشکار کردن لایه‌های جنایت که حکومت بیشتر از چهار دهه تلاش کرده آنها را پنهان کند، ابعاد بزرگ این جنایات را هرچه بیشتر نمایان می‌کند.
او همچنین تأکید می‌کند ارائه دادن این پرونده‌ها به دادگاه‌های حقوق بشر، نیازمند مستندسازی دقیق اطلاعات و هویت قربانیان است.
